هنگام پرورش فلفل، به اقدامات پیشگیرانه توجه ویژه ای می شود. مراقبت و بازرسی منظم از بوته ها برای تشخیص به موقع آفات یا بیماری ها ضروری است. اگر علت به موقع مشخص نشود و درمان انجام نشود، گیاهان مبتلا می توانند به مدت 1-2 هفته بمیرند. سرسبزی فراوان و محیط مرطوب شرایط مطلوبی را برای پیشرفت در بیماری های مختلف و یا آلودگی به حشرات ایجاد می کند. باغداران بعد از مشکل پژمردگی نهال های کاشته شده، مسئله کنترل آفات و بیماری در فلفل را در جایگاه دوم قرار دادند. بنابراین، شما نباید از اولین علائم آسیب به یک گیاه یا میوه چشم پوشی کنید!

ویروس لکه‌دار خفیف (ملایم) فلفل (Pepper Mild Mottle Virus)

ویروس لکه‌دار خفیف فلفل (PMMoV) یک ویروس بیماری‌زای گیاهی است که در سرتاسر جهان روی گونه‌های فلفل دلمه‌ای، فلفل تند و زینتی کشت‌شده در مزرعه یافت میشود. این بیماری توسط اعضایی از جنس ویروس گیاهی توباموویروس ایجاد می شود که به عنوان خانواده ویروس موزاییک تنباکو شناخته می شود. توباموویروس ویروس هایی هستند که حاوی ژنوم RNA مثبت هستند که گیاهان را آلوده می کنند. این پاتوژن در سراسر جهان وجود دارد و اغلب منجر به تلفات یا کاهش قابل توجه محصول در کشت مزرعه و گلخانه می شود. این ویروس در مکان هایی مانند استرالیا، ژاپن، چین، تایوان، اروپا و شمال آفریقا شناسایی شده است. از سال 1997، PMMoV عامل بسیاری از شیوع های بزرگ در ایالت های جنوب شرقی یعنی جورجیا و فلوریدا بوده است.

علائم بیماری

علائم ناشی از این پاتوژن بر اساس رقم میزبان خاص متفاوت است. با این حال، اکثر علائم بین میزبان های مختلف بسیار مشابه است. علائم معمولی عبارتند از:

– کلروز و نکروزه شدن برگها

– کوتاهی رشد و کوتوله شدن

– ساختارهای میوه دهی ناهنجار و توده ای و ظاهر مخدوش

– نواحی رنگ پریده ، فرورفته و نامنظم بر سطح میوه ها

– کاهش اندازه میوه

– لک و تغییر رنگ روی میوه

– درجات مختلف خال‌خالی شدن

– پیچ‌خوردگی

– مشاهده رگه ها یا لکه های نکروزه قهوه ای روی برگ و میوه

– تلفات عملکرد (زیرا علائم در مرحله باردهی درست قبل از برداشت محصول آشکار می شوند)

عامل و نحوه انتشار بیماری

PMMoV یک پاتوژن ویروسی میله ای شکل سفت و سخت است که می تواند به راحتی از طریق تلقیح مکانیکی، تماس بین گیاهان یا عواملی مانند دست، دستکش، لباس و … که می تواند عامل بیماری زا را حمل کند، به گیاهان سالم منتقل شود. این ویروس معمولاً در لایه بیرونی بذر و به ندرت در آندوسپرم دانه‌های گیاهان آلوده دیده می‌شود بنابراین میتواند بوسیله بذرهای آلوده پخش شود.

این ویروس از طریق ساییدگی ها یا زخم های میکروسکوپی وارد گیاه یا بذر می شود. از آنجایی که بسیار عفونی است می تواند به راحتی در طول نگهداری معمولی محصول منتقل شود. PMMoV فوق العاده پایدار است و برای مدت طولانی در بقایای گیاهی و سازه های گلخانه، گلدان ها و ابزار باغبانی زنده می ماند. هیچ حشره ناقل شناخته شده ای وجود ندارد. با این حال، انسان را می توان ناقل اصلی این پاتوژن در نظر گرفت.

این ویروس تقریباً در هر جایی که فلفل رشد می کند یافت می شود، زیرا این ویروس اغلب با دانه فلفل معرفی می شود. ویروس در فواصل طولانی از طریق دانه و در فواصل کوتاه از طریق تماس گیاه با گیاه حرکت می‌کند و دست زدن به گیاهان توسط وسایل آلوده و کارگران به انتشار ویروس کمک می‌کنند.

خاک هایی با محتوای مواد آلی کم، به ویژه هوموس، جذب PMMoV را بسیار آسان تر می کند. به طور خاص، رس‌های آلوفانیک و کانی‌های آهن در این خاک‌ها جذب PMMoV را افزایش می‌دهند.

گلخانه ها، به طور خاص، یک محیط تولید ایده آل برای گسترش سریع بیماری هستند. بروز بیماری عمدتاً در محیط های گلخانه ای و محیط های گرم و مرطوب مانند جنوب غربی و جنوب شرقی فلوریدا و در مناطقی مانند شمال آفریقا و ژاپن رخ داده است. این نشانه ای از نوع خاکی است که برای ویروس بهینه است. خاک های گرم یا گرم و مرطوب.

پیشگیری، کنترل و مدیریت

– مانند همه ویروس های گیاهی، به ویژه در مورد ویروس های توباموویروس، اجتناب بهترین وسیله برای کنترل است زیرا زمانی که گیاه آلوده شود قابل درمان نیست.

– فقط بذرهایی باید کاشته شوند که از نظر عامل بیماری زا آزمایش و تیمار شده باشند و توسط مؤسسات معتبر عرضه شوند.

– براساس یک مطالعه ژاپنی افزایش محتوای هوموس در خاک یک اثر بازدارنده بر جذب PMMoV خواهد داشت (این روش یک روش آلی مدرن در مورد نقش جذب خاک در جذب PMMoV میباشد).

– رعایت اصول بهداشتی توسط پرورش دهندگان

– هنگام کار با گیاهان دارای ساییدگی یا زخم، جهت جلوگیری از ورود ویروس به بافت گیاهی احتیاط لازم انجام شود.

– خاک ورزی، افزایش آبیاری و دمای بالا باعث تجزیه مواد گیاهی در خاک  و کاهش عفونت آنها می شود.

– رعایت تناوب زراعی (زیرا هر گونه ماده گیاهی آلوده در خاک می تواند به عنوان منبع تلقیح برای محصولات بعدی عمل کند).

– حذف منابع احتمالی عفونت مانند فلفل‌ها و علف‌های هرز، به‌ویژه گیاهانی که در خانواده Solanaceae هستند.

– دفن یا کمپوست سازی گیاهان بیمار به جای سوزاندن آنها (با توجه به اینکه دود باعث گسترش بیماری می شود) و عدم استفاده از این کمپوست در محصول فلفل یا سایر محصولات سولاناسه

تهیه شده در واحد تحقیق، توسعه و آموزش فلفل زار

https://felfelzar.ir

felfelzar@yahoo.com