آفتاب سوختگی عارضه‌ای محیطی می‌باشد که در آن قسمتی از میوه فلفل که در معرض آفتاب قرار می‌گیرد، علایم آفتاب سوختگی را از خود نشان می‌دهد. در واقع علائم بیماری فیزیولوژیک “آفتاب سوختگی” سطح میوه های فلفل، شباهت بسیاری به عارضه پوسیدگی گلگاه دارد. با این تفاوت که در آفتاب سوختگی بخش‌هایی از میوه که در معرض مستقیم تابش آفتاب هستند علائم را نشان می‌دهند. این عارضه معمولاً زمانی وقوع می یابد که میوه های فلفل در حال بلوغ به اندازه کافی توسط برگ های گیاه سایه اندازی نمی شوند. میوه‌ها در این مرحله از رشد نسبت به حالت رسیده حساسیت بیشتری به عارضه آفتاب سوختگی از خود نشان می‌دهند.

علائم

ناحیه آفتاب سوخته ابتدا به صورت نواحی چروکیده مشاهده میشوند، سپس این نواحی از رنگ روشن‌تری نسبت به قسمت‌های مختلف برخوردار شده و در نهایت به رنگ سفید در می‌آیند. رنگیزه‌های این ناحیه از بافت میوه در برابر نور تجزیه شده و به رنگ سفید و یا زرد تبدیل می‌شود.این نواحی به دلیل از دست دادن آب به بافت چرمی شکل تبدیل می‌گردند.

میوه ها در اثرعارضه آفتاب سوختگی در بخش هائی که در مواجه مستقیم با نور خورشید هستند، دچار زخم های نرم و فرورفته ای به رنگ های خاکستری تا قهوه ای با دیواره نازک می شوند و بازارپسندی خود را از دست می دهند.  بخش های آسیب دیده در برابر حمله حشرات، قارچ ها و باکتری ها آسیب پذیر هستند و اغلب به دلیل تشکیل کلنی قارچ‌های ساپروفیت، سیاه رنگ می‌شوند.

علت:
– این عارضه در اثر قرار گرفتن بافت میوه در معرض نور مستقیم خورشید می‌باشد. از طرف دیگر تابستان داغ و رطوبت پایین نیز این عارضه را تشدید می‌کند چرا که دمای داخل میوه افزایش یافته و بافت میوه آسیب می بیند.

– آفتاب‌زدگی به‌ویژه در قسمت‌های گیاهی که قبلاً سایه‌دار بوده و به‌طور ناگهانی در معرض نور خورشید قرار گرفته‌اند، شایع است. این عارضه در گیاهانی که شاخ و برگ های کمی دارند یا گیاهانی که ممکن است قبلاً مقدار زیادی از برگ ها را به دلیل بیماری برگ زدایی از دست داده باشند، آشکارتر است.

بطور کلی هرعاملی که بر پوشش برگی گیاه اثرگذار باشد نظیر هرس، شکسته‌شدن شاخه‌های جانبی، آفات و بیماریها، عدم تغذیه مناسب و تنشهای محیطی سبب کاهش تعداد برگ و پوشش برگی گیاه شده و این عارضه را تشدید می‌کند.

برای کنترل عارضه فیزیولوژیک آفتاب سوختگی میوه های فلفل باید :

– با دقت بیشتری به انجام هرس بوته ها پرداخت تا میوه ها همواره از سایه کافی برخوردار باشند.

– در گلخانه ها بهتر است طی ماه های گرم سال از سایه اندازهای کافی نظیر ساقه های نی و پارچه های توری بر سطح سازه استفاده نمود.

– میوه های در معرض نور را با مواد سبک وزن مانند پارچه سایه بان بپوشانید تا از نور شدید خورشید محافظت شوند، روکش های ردیفی یا فرم هایی که با پارچه های سایه دار نصب می شوند، این توانایی را دارند که میزان زیادی از نور شدید آفتاب را منحرف کرده و از گیاهان فلفل محافظت کنند.

– دمای سطح میوه هائی که در معرض تابش مستقیم نور خورشید واقع می شوند، معمولاً حدود 10 درجه سانتیگراد بیشتر از میوه هائی است که در شرایط سایه قرار دارند. دمای سطح چنین میوه هائی حتی زمانیکه دمای گلخانه کمتر از 27 درجه سانتیگراد است، به بالاتر از 35 درجه سانتیگراد می رسد. بنابراین باید با انتخاب راهکارهای مناسب از رسیدن دمای سطح میوه های فلفل طی ماه های تابستان به بالاتر از 35 درجه سانتیگراد در گلخانه ها جلوگیری نمود.

– کنترل کردن آفات و بیماریهای گیاهی که باعث آسیب شاخه ها و برگ ها می شوند، از طریق تناوب زراعی، بهداشت مناسب و استفاده از قارچ کش ها.

– تقویت خاک بستر و رعایت اصول تغذیه‌ای در طول دوره رشد برای تدارک شرایط رشد بهینه شاخه و برگ ها. (قبل از میوه دهی و بعد از میوه دهی برای رشد بهتر برگ ها برای ایجاد سایه روی فلفل ها با کود آلی کوددهی کنید).

– مدیریت بهینه آبیاری برای جلوگیری از ریزش برگ ها.

– استفاده از ارقام با پوشش برگی مناسب

– انتخاب گونه های گیاهی متحمل به بیماری و واریته‌هایی که لکه‌های برگی سپتوریا و بلایت زودرس را که دو مورد از شایع‌ترین بیماری‌های برگ‌زدایی هستند، را تحمل می‌کنند.

تهیه شده در واحد تحقیق، توسعه و آموزش فلفل زار

https://felfelzar.ir

felfelzar@yahoo.com