هنگام پرورش فلفل، به اقدامات پیشگیرانه توجه ویژه ای می شود. مراقبت و بازرسی منظم از بوته ها برای تشخیص به موقع آفات یا بیماری ها ضروری است. اگر علت به موقع مشخص نشود و درمان انجام نشود، گیاهان مبتلا می توانند به مدت 1-2 هفته بمیرند. سرسبزی فراوان و محیط مرطوب شرایط مطلوبی را برای پیشرفت در بیماری های مختلف و یا آلودگی به حشرات ایجاد می کند. باغداران بعد از مشکل پژمردگی نهال های کاشته شده، مسئله کنترل آفات و بیماری در فلفل را در جایگاه دوم قرار دادند. بنابراین، شما نباید از اولین علائم آسیب به یک گیاه یا میوه چشم پوشی کنید!
پوسیدگی ساقه جنوبی (بادزدگی اسکلروتیومی ) (Southern Stem Rot) :
علائم
– عامل بیماری به ناحیه تحتانی ساقه های فلفل حمله می کند و به مرور تبدیل به کپک های قهوه ای متشکل از ذرات کوچک قهوه ای رنگ می شود.
– بافت آوندی در نواحی مجاور زخم ها تغییر رنگ می دهد.
– بوته های آلوده ابتدا پژمرده و سپس تدریجاً می میرند.
1- بیماری Southern Blight
این بیماری در جنوب ایالاتمتحده شایع است و ۵۰۰ گونه گیاهی بهعنوان میزبان آن در آمریکا ثبتشده است.
علائم
پاتوژن این بیماری گیاه فلفل را در نزدیکی خاکآلوده میکند و باعث ایجاد ضایعه قهوهای بر روی ساقه و کلروز، پژمردگی تدریجی یا ناگهانی، پوسیدگی طوقه، پوسیدگی ریشه و درنهایت منجر به مرگ گیاهان میشود. یکلایه مسیسلیومی سفید بر روی ساقه و در نزدیکی زمین ظاهر میشود. یک حلقه گرد و سخت به رنگ قهوهای روشن تا قهوهای تیره روی بافتهای آلوده دیده میشود و تلقیح را برای زمستان گذرانی انجام میدهند. میوه فلفل ممکن است توسط عوامل بیماریزا آلوده و درنتیجه بافتهای میوه بهشدت تخریب و دفورمه شوند.
چرخه بیماری و اپیدومیولوژی
عامل بیماری، قارچ Sclerotium rolfsii Sacc میباشد. جهت رشد این قارچ وجود بافتهای گیاه میزبان ضروری نیست. اسکلروتیای S. rolfsii میتواند سالها در خاک خشک مزرعه زنده بماند و بهعنوان منبع اصلی تلقیح تلقی شود. با این حال، بقای اسکلروتیا در خاک مرطوب بهطور چشمگیری کاهش مییابد. این پاتوژن میتواند در بقایای گیاهان پنهانشده در خاک زنده بماند و باعث ایجاد اسکلروتیای جدید شود. عوامل بیماری زای قارچ ممکن است از طریق ابزارهای آلوده، خاکآلوده، نشاء، بذر وآب آبیاری پخش شوند.
درجه حرارت بالا، رطوبت زیاد و pH پایین خاک، باعث پیشرفت این بیماری میشود. رطوبت محبوس شده در تاج پوشش گیاهی متراکم به توسعه بیماری کمک می کند. توسعه بیماری بین ۲۰ تا ۳۵ درجه سانتیگراد سریع میباشد، درحالیکه در درجه حرارت زیر ۱۰ درجه سانتیگراد و بالاتر از ۴۰ درجه سانتیگراد رشد قارچ مهار میشود.
این قارچ در قسمتهای آلوده گیاهان باعث ایجاد اسکلروتی جدید میشود که ممکن است در اعماق مختلف گیاه نفوذ کند. اگرچه میزان زنده ماندن اسکلروتیا با گذشت زمان کاهش مییابد، ولی در نزدیکی سطح خاک، قدرت بقای بالایی دارد و موجب تلقیح اولیه برای فصل رشد بعدی میشود.
کنترل
– عدم کشت در مکان هایی با تاریخچه بیماری بلایت جنوبی
– بخور با تیمارهای شیمیایی خاک به طور گسترده در کاهش تعدادی از پاتوژن ها موثر است.
– نوردهی شدید به مدت ۶هفته به بستر، جمعیت قارچ را به شدت کاهش می دهد.
– مدیریت علف های هرز در طول تناوب یا در طول دوره آیش
– حذف و از بین بردن گیاهان آلوده
– استفاده از قارچ کش های مناسب قبل از کاشت یا هنگام نشاء
– کشت گیاهان عاری از بیماری
– استفاده از ارقام مقاوم
– بهبود گردش هوا و خشک شدن بافت گیاه توسط افزایش فاصله گیاهان
– طبق گزارشات عوامل زنده مانند Gliocladium virens، Trichoderma zianum و Bacillus subtilis باعث کاهش شدت بیماریهای ناشی از rolfsii میشوند. با این حال، میکروارگانیسمهای آنتاگونیست در صورت قرار گرفتن در مقابل نور و حرارت بالای خورشید، تخریب میشوند.
– بر جوانهزنی اسکلروتیا pH خاک تأثیرگذار است، pH بالای ۷ عامل بازدارنده برای رشد این قارچ میباشد.
– تناوب زراعی به دلیل وجود طیف وسیعی از میزبانها برای پاتوژن این بیماری، ممکن است بیاثر باشد. اما گیاهان غیر میزبان مانند ذرت و غلات میتوانند برای کاهش جمعیت این بیماری استفاده شود.
2- پوسیدگی اسکلروتینیایی ساقه یا کپک سفید فلفل
عامل این بیماری قارچ Sclerotinia sclerotiorum و S. minor میباشند و بیماری کماهمیتی برای فلفل در نظر گرفتهشده است، که نوع اول آن بیشتر در شرایط مزرعه مشاهده میشود.
علائم
اسکلروتینیا، طوقه فلفل را آلوده میکند و باعث ایجاد ضایعات مرطوب میشود. پس از آلودگی، شاخ و برگ گیاهان به رنگ سبز کمرنگ و پژمرده میشوند. با پیشرفت بیماری، سرانجام طوقه گیاه بریده و منجر به مرگ میشود. میسلیای سفید و کوچک (۲-۳ میلیمتر)، سیاهوسفید، اسکلروتی شکل نامنظم در قسمت بیرونی طوقه گیاه و در مراکز حفرههای ساقه ظاهر میشود. آلودگی ابتدا روی ساقه نزدیک به طوقه مشاهده میشود و سپس تا بالای گیاه گسترش مییابد.
میسلیوم کرکی سفید روی بافتهای آلوده مشاهده میشود، و اسکلروتی سیاه (۵-۱۰ میلیمتر) میتواند در خارج از میسلیای سفید و در داخل ساقه ایجاد شود. لکههای سبزرنگ و مرطوب را میتوان در میوههایی مشاهده کرد، که در آن میسلیای سفید و سیاه، با لکههای گرد تا نامنظم وجود دارد.
چرخه بیماری و اپیدومیولوژی
اسکلروتیا بهعنوان یک ساختار جهت ادامه بقا در خاک عمل میکند و میتواند زنده بماند. رطوبت بالا و درجه حرارت پایین (۱۵-۲۱ درجه سانتیگراد) به جوانهزنی آنها کمک میکند. تحت شرایط مطلوب در هوای خنک و مرطوب، آسکواسپورها بهعنوان منبع اصلی تلقیح در هوا آزاد میشوند. آسکوسپورها، گل و سایر قسمتهای گیاه را با جوانهزنی آلوده میکند. سرانجام، پاتوژن از بافتهای پیر روی ساقهها و برگهای سالم در قسمتهای پایینی کانوپی رشد میکند.
کنترل
– ممکن است ضدعفونی خاک با بخارآب موجب کاهش تعداد اسکلروت های زنده شود، اما آسکوسپورهای موجود در هوا ممکن است از نقاط دور وارد زمین شوند و باعث بروز بیماری شوند.
– قارچکشها فقط هنگام انتشار آسکواسپورها ممکن است تا حدی مؤثر باشند.
تهیه شده در واحد تحقیق، توسعه و آموزش فلفل زار
https://felfelzar.ir
felfelzar@yahoo.com